WHAT IF? Ontwerpen voor Nederland in 2100
Hoe en waar willen we wonen? In wat voor land willen we leven? Nederland staat in de komende decennia voor enorme ruimtelijke opgaven, veel complexer en ingrijpender dan de VINEX-operatie van enkele decennia terug of Ruimte voor de Rivier. Wat zou het geweldig zijn als ontwerp in deze transities opnieuw een integrerende rol kan spelen, betekenissen genereert, ruimte biedt en toe-eigening mogelijk maakt, in de beste fine dutch tradition.
In samenwerking met het Programma Mooi Nederland van BZK is door drie ontwerpbureaus gewerkt aan What-if verkenningen voor de lange termijn – Nederland in 2100. Het doel was de toekomst voorstelbaar te maken en de stappen ernaartoe te duiden.
De bureaus gaven daarbij antwoorden op de volgende vragen: Hoe kun je scenario’s construeren? En hoe kun je scenario’s inzetten om relevante ontwikkelingen te verbeelden? Het gemeenschappelijk vertrekpunt daarbij was een situatie in 2100 waarin we meebewegen met een sterk gestegen zeespiegel, en een sterk gegroeide bevolking huisvesten. De bureaus laten voor twee karakteristieke landschapstypen – laag Nederland en de hoge zandgronden – zien dat de ruimtelijke vertaling van dit vertrekpunt op heel uiteenlopende manieren vorm kan krijgen. De resultaten leveren stof voor maatschappelijk debat en politieke keuzen in de aanloop naar een nieuwe Nota Ruimte.
De resultaten zijn gebundeld in een publicatie, die is vormgegeven als een ‘long read’ voor ruimtelijke ordenaars en andere ruimtelijk experts, die voor ingewikkelde keuzes staan bij de inrichting van Nederland. Door te laten zien wat er zou kunnen gebeuren als bepaalde aannames leidend zijn – ‘what if’ – krijgen we een beter beeld van hoe overheden zouden moeten en kunnen sturen.
Naast het werk van de ontwerpers zijn zes gastbijdragen opgenomen: vanuit hun praktijk als expert of bestuurder gaan de gastauteurs in op de rol van ontwerpend onderzoek, nu en in de toekomst.
