5 VRAGEN AAN: Frits Ruyten
Details
5 vragen aan is een rubriek op de NVTL.nl en in nieuwsbrief Het Kanaal. We laten leden aan het woord. Leden die al jaren lid zijn, nieuwe leden, student leden en bureauleden. Wil je ook meedoen of iemand voordragen? Dat kan, want we zijn altijd op zoek naar nieuwe inspirerende verhalen! Stuur een mail.
Wie ben je en wat doe je?
Vanaf mijn jeugd heb ik belangstelling voor natuur, tekenen en creativiteit. Het zoeken naar schoonheid met vragen als: wat kan ik er mee doen, kan ik het tekenen, kan ik ermee vormgeven? De ongerepte groei, de verandering, de dynamiek is voor mij steeds belangrijker geworden. Misschien zouden bomen en struiken wel het ‘recht’ moeten krijgen om met rust gelaten te worden. Als hovenier, groenontwerper, landschapsarchitect, wetenschapper, docent en als wethouder ben ik mij sterk bewust geworden van de waarde en de kwetsbaarheid van het groen: GROEN IS EMOTIE.
Om te zien welke verschillen er zijn is in 1999 10 ha traditioneel en 10 ha met de nieuwe IBR (Integrale Beplantingsmethode Ruyten) aangeplant in het Prins Bernhardbos te Hoofddorp. Sindsdien is er onderzoek gedaan, beeldmateriaal verzameld, en rondleidingen verzorgd. De onderzoeksresultaten zijn gebundeld en te lezen op de website www.ruyteninstituut.nl in het Evaluatierapport ‘Op weg naar de groene verbinding’ (Ruyten instituut, 2017).
IBR beeld 22 jaar na de aanleg
In 2006 promoveerde ik op de Integrale Beplantingsmethode, naar een dynamische benadering voor het ontwerpen van beplantingen. Op basis van lokaal gemeten groeicurven kon een groeivoorspelling van het groenvolume gemaakt worden. Daarmee is ook de ruimte bepaald die nodig is om bomen en struiken in de toekomst ongerept te kunnen laten uitgroeien dus zonder gesnoeid te hoeven worden.
In 2013 is de Stichting het Ruyteninstituut opgericht. De praktijk van de IBR methodiek wordt onderzocht, geëvalueerd, gepromoot, cursussen en studiedagen gegeven. Los van de stichting staat de IBR expertgroep die kijkt naar de commerciële mogelijkheden van de methodiek en de betekenis voor de ecosysteemdiensten.
De cursus ‘Toekomstbestendig ontwerpen met beplantingen’ wordt volgend jaar voor de tiende keer gegeven. Wat heb je het meest geleerd in de afgelopen tien jaar of welke dingen vielen je op?
In 2016 heb ik met Johan Meeus voor de NVTL – Ruyteninstituut cursus ‘Toekomstbestendig ontwerpen met beplantingen’ ontwikkeld in het prachtige Belmonte Arboretum in Wageningen voor collega landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen en ontwerpers. We hebben visie, creativiteit, theorie, praktijk, beheer en organisatie van het beplantingsontwerp samengebracht aan de hand van 2 concrete opgaven in Wageningen. De cursus wordt elk jaar verbeterd, bijgeschaafd en geëvalueerd met docenten en cursisten. Opvallend voor ons is het enthousiasme onder de cursisten waarmee tekens weer goede resultaten behaald worden.
Wat vind jij het belangrijkste aspect van bomen in de openbare ruimte?
Het belangrijkste aspect van bomen vind ik het verhaal dat ze vertellen: er is zoveel van een boom af te lezen en te onderzoeken zoals het soort, de leeftijd, de vitaliteit, de relatie met de bodem en grondwater, de plek waar de boom staat, de symboliek, of de boom genoeg ruimte heeft voor de toekomst en wat de boom allemaal heeft meegemaakt. Ik vindt daarom dat een boom zijn levenscyclus moet kunnen afmaken en dat wij als ‘planter’ daarvoor verantwoordelijk zijn. Vooral wanneer ik in Engeland ben voel ik het respect voor bomen en struiken op de manier hoe de Engelsen met het groen omgaan. Ga maar eens kijken!
Kun je iets meer vertellen over het boek dat jullie uit gaan brengen? Met wie werk je samen?
Vanaf 2006 tot 2024 zijn projecten gerealiseerd volgend de IBR, wat mij de mogelijkheid gaf praktijkonderzoek te doen. De onderzoeksresultaten wijzen uit dat de IBR een belangrijke positieve impact heeft op de actuele thema’s biodiversiteit, klimaat, ruimtelijke kwaliteit en gezondheid. Plannen die volgens de IBR zijn aangeplant leveren sneller én meer ecosysteem-diensten dan traditioneel aangeplante plannen.
De nieuwe onderzoeksresultaten vragen om een herijking van het proefschrift. Het nieuwe boek heeft nu als werktitel ‘Handboek Toekomstbestendige Beplantingen’. Ik werk daarbij samen met idverde Advies, een groen ingenieursbureau. idverde heeft beplantingsspecialisten in huis, die de IBR-cursus hebben gevolgd en betrokken zijn geraakt bij het onderzoek. Met als gevolg dat we onze kennis en kunde gaan koppelen en de nieuwe zienswijzen en onderzoeksresultaten wereldkundig gaan maken door middel van een toegankelijk handboek voor onderwijs en ontwerppraktijk.
Wat is jouw favoriete plek/landschap in Nederland?
Sinds corona ben ik ‘verslaafd’ geraakt aan wandelen. Mijn favoriete landschap is het rivierengebied geworden. Ik wandel in m’n eentje 15 – 20 km over de dijk aan de ene zijde van de rivier, steek dan daar over via een brug of pontveer en kom dan aan de andere zijde weer terug. Vooraf bestudeer ik de route aan de hand van luchtfoto’s en ik heb een kopie van de topografische kaart schaal 1: 50.000 bij me met de route daarop aangegeven. Intussen heb ik ruim 50 wandelingen gemaakt liefs bij droog/zonnig weer. Ik loop dan elke maand ‘stapsgewijs’ een route langs de Maas, Waal, Rijn, Linge en de IJssel tot in Roermond, Gorkum en Deventer en het is in één woord: SCHITTEREND! Met Strava volg ik de wandeling en alle wandelingen worden opgeslagen. Ik beleef dan zoveel aspecten van het landschap te veel om hier op te noemen. En bij elke stap is het weer genieten!
Alle foto’s zijn genomen door Frits Ruyten
