PBL-rapport Planmonitor NOVI 2024
Details
Mogelijke verstedelijking: risico’s voor kwetsbare gebieden
De Nationale Omgevingsvisie (NOVI) biedt veel kansen op het vlak van verbetering van de leefomgevingskwaliteit, maar er zijn ook veel risico’s. Dat constateerde de Eerste Kamer in 2021 naar aanleiding van de milieueffectrapportage (PlanMER) van de NOVI.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) daarom verzocht om jaarlijks een Planmonitor NOVI te publiceren. Met zo’n Planmonitor kan dan in een vroegtijdig stadium worden verkend wat het mogelijke effect is van toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen – en dan met name verstedelijking en de aanleg van infrastructuur – op plekken die (op onderdelen) kwetsbaar zijn voor veranderingen, bijvoorbeeld als het gaat om het behoud van natuur- en landschapswaarden of cultuurhistorische waarden. Met dit inzicht kan het kabinet desgewenst maatregelen nemen om aantasting te voorkomen.
Grote verschillen in Nederland
De mate waarin kwetsbare gebieden onder druk kunnen komen te staan door mogelijke toekomstige verstedelijking (wonen, werken, verblijfsrecreatie) verschilt sterk tussen de provincies. Zo laten Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Noord-Brabant en Gelderland in absolute zin de meeste mogelijke (gemodelleerde) woon- en werklocaties in kwetsbare gebieden zien. Dit zijn ook de provincies met de grootste verstedelijkingsdruk.
Rond de veertig procent van de mogelijke verstedelijking komt terecht in kwetsbare gebieden. In Drenthe, Overijssel, Noord-Holland en Utrecht bevindt een relatief groot deel van de totale mogelijke verstedelijking zich in kwetsbare gebieden. Dit aandeel varieert voor variant Trend van ruim 20 procent van het areaal mogelijke verstedelijking in kwetsbare gebieden in Noord-Brabant tot circa 70 procent in Drenthe.
Nieuwe autosnelwegen vooral in Noord-Brabant en Gelderland
De meeste plannen voor nieuwe auto(snel)wegen komen voor in Noord-Brabant en Gelderland. Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Noord-Brabant hebben de meeste plannen voor verbreding van bestaande auto(snel)wegen. Deze resultaten zijn gelijk gebleven aan die in de vorige Planmonitor van 2023, met uitzondering van een aantal inmiddels uitgevoerde projecten. Met name in Overijssel komt een aantal nieuwe projecten voor. Door de budgetverschuiving bij het Rijk van de aanleg van infrastructuur naar onderhoud, zijn er weinig plannen voor de aanleg van wegen bijgekomen.
Nieuwe hoogspanningsverbindingen
De mogelijke tracés van nieuwe veelal bovengrondse 380 kV-verbindingen doorsnijden of raken een aantal gebieden met kwetsbare waarden op de lijn van Drenthe naar Amsterdam, in Noord-Holland en in Noord-Brabant. Enkele mogelijke ondergrondse hoogspanningsleidingen van windmolenparken op zee doorsnijden de Hollandse en Zeeuwse duinen. In Noord-Brabant speelt ook de mogelijke ondergrondse aanleg van een hoogspanningsverbinding langs het buisleidingentracé van de Delta Rhine Corridor.
Het rapport is via deze link te downloaden: https://www.pbl.nl/publicaties/planmonitor-novi-2024
