Koloniën van Weldadigheid en Hollandse Waterlinies op Werelderfgoedlijst - NVTL

Koloniën van Weldadigheid en Hollandse Waterlinies op Werelderfgoedlijst

Detail van een fort aan de Hollandse Waterlinie
Mon 2 August 2021

Het Werelderfgoedcomité van Unesco heeft op 26 juli besloten dat Nederland er twee unieke gebieden in de wereld bij heeft: de Koloniën van Weldadigheid en de Hollandse Waterlinies. Vandaag of morgen wordt ook bekendgemaakt of de Neder-Germaanse Limes, de voormalige Romeinse Rijksgrens, deze bijzondere erfgoedstatus krijgt.

De Koloniën van Weldadigheid
De Koloniën van Weldadigheid zijn ’s werelds eerste en meest grootschalige voorbeeld van landbouwkoloniën voor armoedebestrijding. Johannes van den Bosch richtte in 1818 de Maatschappij van Weldadigheid op waar arme stedelingen werden omgeschoold tot boer. Zo konden ze zelf in hun voedsel voorzien. Later kwamen er ook onvrije koloniën waar wezen en bedelaars in een afgesloten omgeving moesten werken.

Vier van de zeven koloniën in Nederland en België zijn op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Frederiksoord, Wilhelminaoord en Veenhuizen in Nederland en Wortel in Vlaanderen laten nog het beste de oorspronkelijke structuur zien van kaarsrechte lanen met bomen, karakteristieke huizen en gebouwen.

“De samenwerking met België en met alle betrokkenen in Nederland geeft energie”, zegt Marjolein Verschuur, lid van de stuurgroep en regiohoofd RCE. “Er zijn al diverse initiatieven ontstaan om verhalen over het verleden te delen, bijvoorbeeld in de verschillende bezoekerscentra die zijn of worden opgericht, zoals museum De Proefkolonie in Frederiksoord”.

Hollandse Waterlinies
De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een uitbreiding van de Stelling van Amsterdam. De Stelling van Amsterdam heeft sinds 1996 al de Unesco-status. Ze vertellen hoe Nederland tussen 1815-1940 het water als bondgenoot inzette bij de verdediging van het land. Samen vormen ze Werelderfgoed de Hollandse Waterlinies.

De Hollandse Waterlinies vormen een netwerk van forten, sluizen en inundatiegebieden waarmee het omliggende landschap onder water kon worden gezet. Ze moesten West-Nederland beschermen tegen aanvallen uit het oosten. Tot de dag van vandaag is deze structuur bepalend voor het landschap en zijn veel bouwwerken van de linie nog altijd te zien. De 85 kilometer lange linie met 45 forten, 6 vestingen en 2 kastelen vormt nu een groene en recreatieve gordel in een omgeving met een grote stedelijke dynamiek. Sinds de jaren ‘90 werkt Nederland aan het herstellen en ontsluiten van dit bijzondere erfgoed.

Op de website van de NOS is een video te bekijken waarin RCE collega Jeroen Bootsma vertelt over de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Internationale waardering
Vermelding op de Unesco Werelderfgoedlijst is een internationaal teken van waardering. Het onderstreept dat dit monument als onvervangbaar en uniek wordt beschouwd voor de wereldgemeenschap. Nationale overheden moeten zich inspannen voor het behoud van het erfgoed dat op de Werelderfgoedlijst geplaatst is.

Bron: RCE