NIEUWE RUBRIEK: Het tuinontwerp van... NVTL-lid Janneke Vlaming - NVTL

NIEUWE RUBRIEK: Het tuinontwerp van… NVTL-lid Janneke Vlaming

Janneke Vlaming

Details

NVTL-lid Janneke Vlaming ontwierp Tuin van Toost in Landgraaf

Janneke in ’t groen is een klein tuinontwerp- en adviesbureau met nadruk op fraaie beplanting, ecologie en duurzaamheid. Na een loopbaan van 20 jaar als grafisch vormgever heeft Janneke in 2020 het roer omgegooid en is de opleiding tuin- en landschapsontwerper gaan volgen bij Van Hall Larenstein in Velp. In juli 2022 is ze afgestudeerd. Haar uitgangspunt is om de tuin gebruiksvriendelijk en prettig te maken voor alle bewoners. Te bereiken door middel van een mooi en praktisch tuinontwerp met gebruik van (inheemse) beplanting met een zo lang mogelijke bloeitijd. In combinatie met wateropvang en een zo gunstig mogelijke manier van bestraten waarbij gebruiksvriendelijkheid en duurzaamheid hand in hand gaan.
di 27 mei 2025

Hoe zag de tuin eruit voordat je ermee aan de slag ging?

De tuin van ruim 500m2 was eerst een parkeerplaats! Achter het restaurant Toost drink & dine lag een parkeerplaats die zij als restaurant niet meer gebruikten. Deze was geheel verhard en aan de achterzijde tegen de gevel van het achterliggende gebouw beplant met een verzameling solitaire coniferen waarvan een deel dood was. Langs de noordwestzijde loopt een schutting, langs de noordoostkant een draadhekwerk met Hedera. De tuin loopt lichtjes af vanaf het terras aan de achterzijde. Op het kavel erachter aan de NO kant ligt een grote waterbuffer. Het terras heeft een overkapping en een muur naar de tuinkant. Deze was door de vorige eigenaar gebouwd om het zicht naar de geparkeerde auto’s te onttrekken.

De parkeerplaats voordat het ontwerp werd aangelegd.

Hoe ben je te werk gegaan?

Ik heb eerst uitgebreid gesproken met de eigenaren (de chef en gastvrouw van het restaurant) om hun wensen te inventariseren. Zij wilden in navolging van hun mooie voortuin een achtertuin die gebruikt kan worden voor de gasten waarbij vanuit het terras de tuin onderdeel wordt van het restaurant. De uitgangspunten hiervoor waren een aantrekkelijke en gebruiksvriendelijke tuin waarbij klimaatadaptatie en biodiversiteit belangrijk zijn. Ook moest een deel gebruikt kunnen worden voor de keuken en voor educatie-doeleinden. Belangrijk was hergebruik: we hebben de bestaande betonklinkers omgedraaid en deze gebruikt voor de paden (verharding is tot het minimum beperkt), regenwater van het pand wordt doorgeleid naar een ondergronds waterbuffer en als overloop naar de vijver. De benodigde constructies worden uit gerecycled materiaal vervaardigd. De nieuwe bomen, heesters en beplanting zijn gekozen voor een lange bloeitijd en open bloeiwijze. Een deel is inheems, waaronder de beplanting voor de vijver die licht glooiend is waardoor er meerdere typen beplanting mogelijk zijn. Het gazon wordt langs en over de paden en langs de borders gemaaid, de rest van het gazon krijgt het gras de kans om langer te groeien.

Ontwerp en impressie in 3D

Kun je iets meer vertellen over de uitgangspunten van deze tuin?

De parkeerplaats aan de voorzijde van het restaurant was eerder door het project ‘IkGroenHet’ omgetoverd tot een voortuin met bloeiende vaste planten, grassen en drie meerstammige bomen. Ditzelfde idee wilden ze doortrekken naar de m2’s achter het restaurant. Er werden 3 doeleinden bepaald voor de tuin: Beleving (dineren en ontspannen). School garden (basisschoolleerlingen en MBO studenten leren over oorsprong van voeding en doen workshops en projecten over duurzame leefomgeving en biodiversiteit) en Social garden (vrijwilligersnetwerk voor samenzijn en tuinonderhoud).

Zicht vanaf looppad naar vijver (zomer 2024)

De opzet van de tuin is ingedeeld langs een noord-zuid/oost-west as. Hierdoor ontstaan er verrassende vormen. Deze delen worden gebruikt als terras en groente- en fruittuin waarbij deze goed bereikbaar zijn voor de medewerkers. Het achterste deel heeft een lossere opzet: een meanderend pad loopt naar de vijver en via de mooie Gleditsia triacanthos ‘Sunburst’ terug via het gazon naar een terras. Langs de gehele tuin komen grote vaste plantenvakken. Het terras van grind naast het bestaande terras heeft een mediterraan karakter. Een deel van de overkapping over het bestaande terras is weggehaald waardoor het mogelijk was om op het terras een groot plantvak te maken.

Wat is er nu allemaal te zien in de tuin?

Op het verhoogde terras bevindt zich een plantvak met een mix van bloeiende vaste planten en grassen. Langs het lager gelegen grind terras een border met grote vakken vaste beplanting met een ruime bloeitijd. In de plantvakken en gazon zijn een aantal vlakken met vroegbloeiende en zomer bollen (Alliums, Crocussen, Chionodoxa en Scilla). Via het looppad door het deels gemaaide gazon kom je uit bij de vijver met inheemse beplanting. Aan de achterzijde van de vijver staan hier een aantal heesters (Amelanchier lamarckii en Cornus kousa) in de plantvakken. In de linkerhoek van het gazon staat een grote Gleditisa triacanthos ‘Sunburst’. Over het looppad kom je uit op een tweede terras met loungestoelen. Parallel aan het pand is een schutting geplaatst waardoor en geen doorkijk is vanuit de straat. De tuin is dus erg beschut en privé.

Zicht vanuit terras bij restaurant (zomer 2024)

Wat maakt voor jou dat deze tuin in balans is?

Ik vind de verdeling tussen de hoeveelheid plantvakken en gazon mooi in balans. De lijnen van de paden en terrassen zijn weliswaar recht en strak maar door de weelderige en losse beplanting wordt dit verzacht. Het materiaalgebruik is natuurlijk van kleur: niet teveel antraciet en grijs, maar bruin/beige tinten die mooi passen bij het gebruikte hout. De schutting naar de buren is wel antraciet geschilderd waardoor de beplanting dat ervoor staat mooi contrasteert. Wanneer het donker is ‘verdwijnt’ de schutting naar de achtergrond.

Het looppad door het gazon richting de vijver nodigt je uit om een ‘rondje door de tuin’ te lopen en het goed te ervaren.

Het grindterras is niet al te groot, deze blijft onderdeel van het bestaande terras waardoor het een eenheid wordt. Dit wordt ook versterkt door de hoge beplanting langs het terras. Maar doordat deze luchtig is kun je wel nog verder kijken naar de rest van de tuin.

Zicht naar restaurant (mei 2025)

Waar ben je het meest trots op in dit tuinontwerp?

Ik wilde een tuin die een fijne plek zou zijn voor gasten (en de medewerkers van het restaurant), maar ook aantrekkelijk voor insecten, dieren en vogels. Zeker omdat dit eerst een compleet versteende plek was. En dat is gelukt!

Je kunt hier heerlijk tot in de avond zitten en genieten van de tuin (en het eten ;). Het is langs de drukke voorrangsweg een fijne rustige plek geworden. Pas een jaar na aanplant ziet de beplanting er al behoorlijk volwassen uit en dat wordt alleen maar meer!

Dit project heeft er ook voor gezorgd dat de hele brede stoep voor het appartementencomplex naast het restaurant ook behoorlijk vergroend is met aanplant van 2 bomen en grote groepen vaste planten en grassen. Hierdoor kregen de bewoners van de benedenverdieping een compleet ander uitzicht én een veiliger balkon.